Ga als een pro met je lekkere trek om
Coaching
Dit artikel gaat je niet vertellen dat je al het lekkers moet laten staan. Dit artikel gaat over omgaan met verleidingen en het behalen van je doelen voor gezond eten.
- Door jezelf te leren om triggers en een tekort aan voedingsstoffen te herkennen, kun je je trek beheersbaar houden.
- Neem wat lekkers! De truc is om een beoordeling te geven aan wat je naar binnen werkt zodat je bewust oordeelt over hoe erg je geniet van je eten voordat je ermee doorgaat.
- Zorg voor afwisseling in je voeding en richt je daarmee automatisch op alle keuzes die je hebt, dus niet op wat je allemaal niet mag eten. Zo blijf je ook op de lange termijn goed bezig.
Lees verder...
1. Chocola
2. IJs
3. Patat
4. Pizza
5. Koekjes
Voel je je maag al knorren? Dat is heel normaal: dit lijstje bevat volgens onderzoek de meest gewilde etenswaren bij lekkere trek.
Maar wat is nu precies lekkere trek, en waar komt het vandaan? We duiken alle vette details in zodat je goed bewapend bent tegen lekkere trek die je gezonde gewoontes overhoop kan gooien.
Behoeftes begrijpen
Simpel gezegd is trek een plotseling opkomende neiging of bijna niet te negeren wens om iets te eten, vaak in grote hoeveelheden. Dat 'iets' is vaak eten dat je personal trainer/coach/huisarts niet direct zou goedkeuren. Lekkere trek krijg je vaak als je honger hebt, dus wanneer je bloedsuiker en energieniveau laag zijn — en dat maakt dat je sneller impulsief iets eet, zegt Katherine Haysbert, gecertificeerd diëtist en chef. Maar je kunt ook trek hebben als je vol zit. (Heb je wel eens een grote chocoladekoek verslonden nadat je al een volledige maaltijd met soep, broodje en salade hebt gegeten? Dat dus.)
Toegeven aan lekkere trek kan je het gevoel geven dat je geen controle over jezelf hebt, wat in zekere zin ook zo is. Onze lichamen hebben een hedonisch (oftewel op beloning gericht) systeem. Dit draagt bij in besluiten wat je gaat eten, gebaseerd op de 'beloning' die je uit een bepaald product haalt, vertelt Krista Scott-Dixon, PhD, planningsmanager bij Precision Nutrition.
Hoewel lekkere trek veroorzaakt kan worden door een fysieke behoefte — bijvoorbeeld wanneer je je ontbijt overslaat en uren later kwijlend naar een rijk belegd broodje kijkt — is de meeste lekkere trek te koppelen aan wat Scott-Dixon graag 'eten om emotie' noemt, of troost, iets wat eten je soms lijkt te geven. Anders gezegd: ja, dat koekje is natuurlijk heel lekker, maar het kan zijn dat het je doet denken aan de koekjes die je vroeger bakte, en dat je daar met een glimlach aan terugdenkt.
Waarom we alleen trek hebben in rommel
Vraag je je weleens af waarom je bij lekkere trek nooit zin hebt in wortelen of noten, zelfs niet als je vrij gezond eet? (Heb je dit juist wel, superfijn.) Buiten het stukje 'troosteten' heeft dit ook te maken met homeostase (oftewel: balans). Vaak zijn we uit balans als we honger hebben, en dan wil je uit lekkere trek graag koolhydraatrijk eten tot je nemen zodat je snel weer energie hebt. Maar als je ooit uit lekkere trek een chocoladereep of zak patat naar binnen hebt gewerkt, dan weet je dat je daarna al snel opnieuw trek hebt.
Bovendien voel je je misschien wel schuldig, een gevolg van het verschil tussen wat je wilt en wat je verwacht en hoopt, zegt Scott-Dixon. Soms wil je iets, eet je het, en ben je teleurgesteld dat je hersenen het niet registreren als die fantastische beloning die je verwachtte dat het zou zijn. De oplossing: geef alleen toe aan lekkere trek als het je beter doet voelen.
En we vertellen je precies hoe je dat voor elkaar krijgt, met als bonus tips van experts om beter om te gaan met lekkere trek. Lees dus snel door!
1. Eet zo vaak mogelijk gezond.
Heb je vaak lekkere trek, dan probeert je lichaam je waarschijnlijk iets te vertellen: "Ik geloof niet dat ik nu heb wat ik nodig heb." Als dat gebeurt, ga dan goed bij jezelf na wat je voelt. Het kan zijn dat je voedingsstoffen tekort komt die je lichaam nodig denkt te hebben om te overleven, zegt Haysbert. Richt je op een voedingspatroon met de juiste verhouding aan koolhydraten, gezonde vetten en eiwitten, en zorg voor zoveel mogelijk maaltijden met zo min mogelijk bewerkt voedsel. Overweeg een diëtist in te schakelen als je blijft worstelen met alle verleidingen. Je lekkere trek gaat er misschien niet meteen van weg, maar als je dit volhoudt, zou je op termijn toch verschil moeten merken.
2. Zorg voor meer slaap.
Slapen doet wonderen voor je stofwisseling, zegt Scott-Dixon. Volgens sommige onderzoeken kan slaapgebrek leiden tot verhoogde activiteit in dat hebberige hedonische systeem, waardoor je nog meer eet — soms té veel. Richt je op voldoende slaap (ten minste zeven uur per nacht, aldus experts) om je stofwisseling blij te houden en je kans op lekkere trek te verkleinen.
3. Eet niet om de lekkere trek heen.
Heb je ooit wel eens trek gehad in chips en geprobeerd jezelf te beheersen door eerst groentesnacks te nemen, daarna pretzels te eten, en vervolgens alsnog de chips erbij te pakken? Weet dan dat je jezelf heel wat stress en calorieën had kunnen besparen als je gelijk de chips had gepakt, aldus Haysbert, want je eet om de 'beloning' heen waar je hersenen naar uitkeken. Sla het rondje om de hete brij over en ga voor het eten waar je écht trek in hebt, maar let daarbij wel op de volgende stap...
4. Wees eerlijk naar jezelf toe.
Wil je dit patroon van willen, wensen en verwachten onder de knie krijgen? Dan moet je jezelf echt eerlijk durven afvragen of dat eten waar je zo naar uitkijkt écht oplevert wat je er nu van verwacht. Doe een stap terug, neem je tijd, en proef wat je eet. Blijf bij die ervaring en vraag je bewust af of dit aan je wensen en verwachtingen voldoet, zegt Scott-Dixon. Geef het een cijfer: een 4 of 5 van de 5? Of eerder een 2 of een 3? In het laatste geval kun je misschien de rest terugleggen en het daarbij laten (en het onthouden voor als je het nog een keer denkt te willen). Scoort het een 4 of 5? Geniet dan volop van elke hap. Het is namelijk heel menselijk om te genieten van lekker eten, en je mag echt ook lief zijn voor jezelf!
5. Breid je eetpatroon uit.
Wanneer je jezelf heel veel regels en restricties rondom eten oplegt en in de stress schiet elke keer als je iets in je mond stopt, zorgt dat juist dat je je helemaal niet menselijk voelt, en het is ook niet zo aardig naar jezelf toe. Het kan bovendien leiden tot meer lekkere trek, zegt Haysbert. Met een gevarieerd eetpatroon waarbij je voldoende afwisselt in wat voor soort eten je binnenkrijgt, krijgt je lichaam meer voedingsstoffen binnen die het nodig heeft en die voldoende vullen. Het is bovendien heel natuurlijk om iets te willen wat niet 'mag', voegt ze eraan toe. Richt je aandacht daarom naar wat wel mag. Dus liever volkoren granen, veel groenten en eiwitten in plaats van één bron van eiwit en twee bijgerechten. Daarnaast kun je je eetpatroon uitbreiden met nieuwe gezonde keuzes, stelt Haysbert voor.
En zo lukt het je: je bent niet meer bang om op eetgebied iets mis te lopen waardoor je je makkelijker aan je gezonde voornemens houdt en vooruit gaat. In zo'n plan wil je toch gelijk je tanden zetten?
Tekst: Brooke Slade
Illustraties: Davide Bonazzi
ONTDEK HET ZELF
Wil je meer praktisch advies over eten? Ontdek allerlei artikelen met tips van voedingsexperts.