ไม่เคยหยุดทลายกำแพง

มีคนบางกลุ่มเชื่อมานานหลายปีว่า 1,500 เมตรคือระยะทางไกลที่สุดที่ผู้หญิงสามารถวิ่งได้อย่างปลอดภัย นี่เป็นสมมติฐานลอยๆ ที่ไม่ได้ยืนบนหลักการ แต่คนกลับเชื่อกันเป็นตุเป็นตะอย่างน่าแปลกใจ และยังเป็นสมมติฐานที่เพิ่งเกิดขึ้นเมื่อ 40 ปีที่แล้วนี่เอง ...จนกระทั่ง Joan Benoit และอีกหลายคนเข้ามาเปลี่ยนมุมมองที่มีต่อการวิ่งไปตลอดกาล

เรื่องที่ไม่คิดว่าจะเกิดคือเมื่อเข้าสู่ช่วงต้นยุค 1980 แม้ผู้หญิงจะวิ่งมาราธอนกันมาหลายปีแล้ว แต่ทุกคนกลับถูกสั่งห้ามไม่ให้วิ่งไกลกว่าระยะทาง 3+3/4 รอบของการแข่ง ด้วยเหตุผลว่าเป็นเพศที่ร่างกายอ่อนแอเกินไปสำหรับการวิ่งลู่ระยะไกลๆ และเป็นไปไม่ได้เลยสำหรับการวิ่ง 42 กิโลเมตรของมาราธอน ศักยภาพของผู้หญิงจึงถูกจำกัดไว้ในรูปแบบของการกีดกันทางเพศ (Misogyny)

แต่ด้วยแรงสนับสนุนจาก Nike ทำให้มีนักวิ่งมาราธอนหญิงคนหนึ่ง ผู้เคยคว้าสถิติโลกมาแล้วสองสมัย สามารถตั้งคณะกรรมการเพื่อใช้ในการล็อบบี้ให้ผู้หญิงได้มีโอกาสคว้าเหรียญทองจากการแข่งวิ่งระยะไกลอีกครั้ง โดยผู้ที่ดึงเธอมานำในภารกิจนี้คือเพื่อนรักและคู่ซ้อมวิ่งของเธออย่าง Joan Benoit ผู้ที่ยืนอยู่คนละเวทีการแข่งในสายอาชีพ และมีโอกาสกลายเป็นคนที่สร้างประวัติศาสตร์ของการแข่งวิ่งในท้ายที่สุด เมื่อจังหวะและเวลานั้นมาถึง

Benoit ได้รับความช่วยเหลือจาก Nike ทั้งในเรื่องการลงทุน การโฆษณา คอนเนกชันกับนักวิ่งตัวท็อปๆ รวมถึงการร่างและแปลจดหมายสำหรับติดต่อสื่อสาร ซึ่งนั่นทำให้ความพยายามของเธอและคณะกรรมการสำเร็จผล มีการบรรจุงานแข่งระยะ 3000 ม. และงานแข่งมาราธอนสำหรับผู้หญิงในแอลเอปี 1984 ถึงกระนั้น ก็ยังมีคนจำนวนมากที่ยังยึดติดกับความเชื่อล้าหลังของตัวเองอยู่ แม้จะเป็นในวันที่ 5 สิงหาคมที่ผู้เข้าแข่งขัน 50 คนจรดเท้าบนเส้นสตาร์ทแล้วก็ตาม

2 ชั่วโมง 24 นาที กับอีก 52 วินาทีต่อมา Joan Benoit ได้สร้างผลงานที่จะไม่มีใครกล้าตั้งคำถามถึงความสามารถของผู้หญิงอีกไม่ว่าจะแข่งด้วยระยะทางเท่าไหร่ก็ตาม

ผลงานของ Benoit ไม่ได้โดดเด่นแค่ในฐานะผู้หญิง แต่ในฐานะนักวิ่งคนหนึ่ง เวลาของเธอนำหน้าผู้ชนะคนก่อนหน้าที่เป็นผู้ชายได้ 13 จาก 20 คน โดยเริ่มเร่งฝีเท้าตั้งแต่เข้าสู่กิโลเมตรที่ 5 ของการแข่งแบบไม่สนใจอากาศของแคลิฟอร์เนียใต้ที่กำลังร้อนแผดเผา และเข้าสู่เส้นชัยด้วยเวลาที่เร็วกว่าตอนแข่งกรีฑาประเภทลานประมาณ 1:30 นาที แม้จะเพิ่งรักษาเข่าด้วยการผ่าตัดส่องกล้องแบบ Arthroscopic Surgery เมื่อ 3 เดือนก่อนก็ตาม

ผลลัพธ์จากการแข่งขันของเธอไม่ได้จบแค่ในงานหน้าร้อนปีนั้น เพราะมันช่วยให้นักกีฬาผู้หญิงทั่วโลกได้พบโอกาสใหม่ๆ พร้อมสร้างการเติบโตในวงการมาราธอนผู้หญิงอย่างก้าวกระโดด และเป็นการตอกหน้าคนที่เคยบอกว่าเป็นไปไม่ได้ตรงๆ และถึงแม้ว่านับแต่นั้นจะมีผู้หญิงจำนวนมากที่ได้โชว์ความห้าวหาญและทลายกำแพงอย่างต่อเนื่อง แต่หากไม่มีการวิ่งอันยิ่งใหญ่และกล้าหาญของ Joan ในครั้งนั้น เส้นทางก็คงจะแตกต่างจากเดิมไม่ใช่น้อย

ผู้หญิงยังคงถูกกีดกันจากงานแข่งบางประเภทด้วยความเชื่อที่ไร้ตรรกะอย่างสุดโต่ง หรือด้วยการคัดเลือกผู้มีสิทธิ์โดยใช้เกณฑ์การตัดสินที่สองมาตรฐานและลำเอียงจนไม่ยุติธรรม แม้ว่าชัยชนะปี 1984 ของ Joan จะเป็นแสงนำทางให้เกิดคลื่นแห่งโอกาสลูกใหม่ๆ สำหรับนักวิ่งผู้หญิงทั่วโลก ทว่าการต่อสู้ยังคงอยู่ห่างไกลจากความสำเร็จ