Wat is functioneel trainen?

Om fysiek uit te blinken, moet je functioneel trainen. Door functioneel trainen in je fitnessroutine op te nemen, kun je kracht opbouwen die je prestaties ondersteunt. En deze informatie kan je daarbij helpen.

Functionele training is een trainingsstijl die alledaagse bewegingspatronen nabootst. Als je zware boodschappen van de auto naar huis draagt of op je hurken gaat zitten om je peuter op te pakken, heb je kracht nodig. Bij functioneel trainen oefen je met bewegingspatronen die je helpen om beter te presteren in de sportschool en daarbuiten. Het idee is dat wanneer je deze bewegingen in je dagelijks leven vaak maakt, je ze dankzij je work-out beter kunt uitvoeren.

Functioneel trainen begon als een vorm van fysiotherapie om geblesseerde atleten te helpen bij hun herstel, en won daarna aan populariteit als een effectieve crosstrainingsmethode. Tegenwoordig is functionele fitness de maatstaf voor zowel militairen als atleten.

Het U.S. Army Training and Doctrine Command erkende het nut van functioneel trainen om soldaten voor te bereiden op de taken die ze in de oorlog moeten verrichten. Hun trainingssessies bestaan uit duwen, trekken, lunging, van richting veranderen, springen, en nog veel meer. Dat is de basis van een functionele trainingswork-out.

1. Functioneel trainen verbetert sportprestaties

Wanneer je als atleet functionele oefeningen opneemt in je work-outs, kun je uiteindelijk beter presteren dan ooit. Meer lichaamskracht, stabiliteit, en verbeterde bewegingsvrijheid leidt tot betere atletische prestaties. Daarom komen functionele oefeningen zo vaak voor in specifieke sporttrainingen.

Box jumps kunnen bijvoorbeeld je sprintsnelheid vergroten voor voetbal, en medicine ball chest throws kunnen je helpen aan een betere stootkracht bij het boksen. Deze functionele bewegingen richten zich op specifieke motorische patronen die relevant zijn voor de door jou gekozen sport. Zo bouw je kracht, vermogen en mobiliteit op die je ook buiten de sportschool kunt gebruiken.

2. Functioneel trainen helpt blessures te voorkomen en leidt tot sneller herstel

Functioneel trainen helpt blessures te voorkomen en leidt tot sneller herstel. Onevenwichtigheid en asymmetrie in veelvoorkomende bewegingen veroorzaken fysieke zwaktes en maken je hierdoor vatbaarder voor blessures. Door functionele bewegingspatronen te versterken die meerdere spiergroepen tegelijk gebruiken, leert je lichaam harmonieus te werken. Dat helpt om zwakke punten of natuurlijke onevenwichtigheden uit te vlakken, en dat draagt bij aan blessurepreventie.

3. Functioneel trainen heeft een lage impact

Functionele fitness heeft een lage impact en omvat vaak alleen oefeningen met lichaamsgewicht. Dat maakt het tot ideale optie voor wie herstelt van een blessure en voor beginners, zwangeren, of oudere volwassenen. Functionele oefeningen met weinig impact zijn onder andere:

• Goblet squat
• Farmer's walk
• Single-leg bridge
• Push-up
• Lunge

Deze oefeningen, naast veel anderen, belasten je gewrichten niet en kunnen makkelijk aan je huidige mogelijkheden en fitnessniveau worden aangepast. Bij een functionele work-out worden vaak lichaamsgewicht, halters of kettlebells gebruikt, waardoor je dergelijke work-outs prima thuis kunt doen.

4. Functioneel trainen leidt tot betere mobiliteit en coördinatie

Een goede mobiliteit betekent dat je in staat bent om zonder beperkingen bewegingspatronen uit te voeren. Je hebt veel bewegingsvrijheid en controle over je neuromusculaire functies en genoeg kracht om te bewegen. Bij functioneel trainen leert je lichaam om als een eenheid te werken. Daardoor verbeteren je lichaamsbewustzijn en coördinatie, wat leidt tot meer flexibiliteit.

5. Met functioneel trainen doorbreek je de sleur

Ben je klaar met de bicep curls met daarna sit-ups, bankdrukken, squats en deadlifts met barbell, dan kan functioneel trainen wat voor je zijn. Steeds een bepaald aantal sets en herhalingen met gewichten uitvoeren in de sportschool kan nogal repetitief worden. Waarom probeer je niet eens wat anders?

Hier zijn enkele voorbeelden van unieke functionele oefeningen:

• Bear crawls
• Push-up tegen de muur
• Touwklimmen
• Crab reach
• Slee trekken/duwen

6. Functioneel trainen verbetert spierkracht

Elke activiteit die je in of buiten de sportschool uitvoert, wordt makkelijker met sterkere spieren. Sterke spieren zijn krachtig — een combinatie van kracht en snelheid. Door deze explosieve oefeningen te doen, bouw je functionele kracht op en verbeter je de spieropbouw:

• Box jumps
• Zijwaartse step-ups
• Squat jumps met pauze
• Zware worpen met medicine ball
• Verticale sprongen met lichaamsgewicht

7. Met functioneel trainen verbrand je vet

Functionele trainingen kunnen een zeer hoge intensiteit hebben. Oefeningen zoals hierboven stimuleren sterke spiervezels in meerdere grote spieren. Dat heeft de grootste invloed op je stofwisselingssnelheid. Je vraagt je misschien af hoeveel calorieën je verbrandt met functionele training — en het antwoord is: heel veel! Hoe meer spieren er tijdens een training worden geactiveerd, hoe meer energie je verbruikt. De samentrekking van grotere spieren vreet meer zuurstof en energie, wat leidt tot een verbranding van extra calorieën.

Ons lichaam is ontworpen om te bewegen in plaats van stil te zitten. Maar we rijden vaak naar ons werk, hangen voor de tv, en zitten vaak lang achter de computer. Vaak bewegen we alleen tijdens onze work-outs. Als gevolg daarvan wordt ons lichaam stijf en vatbaar voor blessures. Functioneel trainen helpt de spieren en pezen los te maken, zodat je beweeglijker en actiever wordt. Hierdoor kun je de gevolgen van je zittende levensstijl omkeren.

Door functionele oefeningen te doen, herinner je jouw lichaam eraan waar je het voor hebt: om te bewegen! En dan niet door het onnatuurlijk buigen van één bepaald gewricht, maar door het oefenen van bewegingspatronen die in ons menselijk DNA zijn ingebakken. Word dus niet sedentair, gespannen en ongebalanceerd: met functionele training kun je jezelf weer sterk en fit gaan voelen.

Functionele fitheid is een belangrijke indicator van je algehele gezondheid en welzijn. Daarmee is functioneel trainen leuk, geschikt voor beginners en effectief.