Zmieniamy piłkę nożną kobiet w Brazylii

Sofia ma dopiero 14 lat, ale już zauważa zmiany zachodzące w piłce nożnej kobiet.

Siedząc razem z koleżankami z drużyny w szatni ich klubu z São Paulo w Brazylii, opowiada o turnieju, który odbył się w 2019 roku i był pierwszym tego typu wydarzeniem transmitowanym w ogólnokrajowej telewizji.

„Nie wiem nawet, co powiedzieć. To było niesamowite” – zaczyna Sofia. „Niektóre osoby nie miały pojęcia, czym jest piłka nożna kobiet. »Kobiety grają w piłkę? Niemożliwe«. Potem wszyscy dowiedzieli się o niej więcej”.

Doświadczenia kobiet z piłką nożną nie należały do najłatwiejszych, ale turniej, który odbył się latem ubiegłego roku we Francji, był zwiastunem zmiany. Dla Sofii i jej koleżanek oraz wielu innych osób był to przełomowy moment, który miał ogromny wpływ na rozwój piłki nożnej kobiet. Turniej cieszył się rekordowym zainteresowaniem – mecze śledziło ponad miliard osób. A to jeszcze nie koniec.

Po turnieju wzrosła średnia liczba kibiców na spotkaniach w profesjonalnych ligach kobiet, a na wielu meczach klubowych i reprezentacyjnych padły rekordy frekwencji. Jeden z takich meczów nich odbył się 16 listopada 2019 roku w São Paulo. Na stadion, na którym gra męska drużyna Corinthians, przyszło 28 609 kibiców – to pierwsza taka sytuacja w piłce nożnej kobiet. Sofia, Gabi i Nicoly siedziały wśród nich na trybunach, uczestnicząc w wydarzeniu, które wcześniej mogło dotyczyć wyłącznie piłki nożnej mężczyzn.

Co to wszystko oznacza dla Sofii i jej koleżanek z drużyny? Na początek, akceptację.

„Po zobaczeniu takiego meczu ludzie zorientują się, że kobiety potrafią grać w piłkę nożną na takim samym poziomie jak mężczyźni” – Nicoly, 12-letnia bramkarka drużyny Pelado Real.

Oczywiście nadal istnieje wiele innych kwestii, takich jak dostęp i fundusze, którymi trzeba się zająć, aby pomóc w rozwoju tego sportu. Jednak rozgłos to potężne narzędzie, które już zaczęło zmieniać podejście do piłki nożnej kobiet.

Sofia i jej koleżanki z drużyny Gabi i Nicoly zdają sobie sprawę, jakie wyzwania stoją przed dziewczętami, które chcą grać w piłkę i móc ją oglądać. Doświadczały tego na własnej skórze za każdym razem, gdy przychodziły do parku, a na boisku znajdowali się tylko chłopcy i mężczyźni, którzy dziwnie się na nie patrzyli i pytali, czy są chłopakami. W końcu dołączyły do Pelado Real, jedynego prywatnego klubu wyłącznie dla dziewcząt w São Paulo.

Według Júlii Vergueiro, założycielki Pelado Real, w Brazylii największej zmiany wymaga podejście rodziców. Często główną przeszkodą w uprawianiu sportu przez dziewczęta jest właśnie rodzina. Praktycznie od zawsze tradycyjnym prezentem dla chłopaka jest piłka, a dla dziewczyny – lalka. Zdaniem Júlii samo transmitowanie meczów kobiet sprawia, że sytuacja się zmienia.

„Wcześniej, gdy rodzice wiedzieli, że ich córki chcą grać w piłkę, starali się to ukryć” – opowiada Júlia. „Teraz gdy idą do pracy, słyszą: »Widziałeś bramkę Andressy? Widziałaś ten zwód?«. Mogą odpowiedzieć: »Moja córka też gra w piłkę. Chce być taka jak ona!«. To coś, z czego mogą być dumni”.

Júlia założyła Pelado Real w 2011 roku, gdy pracowała w bankowości. W 2013 roku klub stał się dla niej pracą na pełny etat (pomimo obaw rodziców, dla których praca w piłce nożnej kobiet nie wyglądała ani na dochodowe, ani na stabilne zajęcie). Możliwość oglądania w telewizji profesjonalnych piłkarek sprawia, że podopieczne Júlii mogą marzyć o grze dla reprezentacji Brazylii lub zagranicznych klubów. To marzenie coraz większej liczby dziewcząt. Júlia opowiada, że po zeszłorocznym turnieju liczba dziewcząt chętnych do zapisania się do klubu zwiększyła się dwukrotnie. Wkrótce Pelado Real otworzy więc swoje filie w innych miejscach w São Paulo.

„W moim przypadku, aby zobaczyć, jak zmieniła się sytuacja, wystarczy spojrzeć, na kim wzorowałam się jako dziecko” – mówi Júlia. „Gdyby wtedy ktoś zapytał mnie, kto stanowi dla mnie inspirację do gry w piłkę nożną, na pewno wymieniłabym jakichś piłkarzy. Jeśli zapytamy o to jakąkolwiek dziewczynkę z Pelado Real, na pewno wskaże Andressę Alves lub Adrianę”.

Zawodniczki takie jak Andressa czy Adriana doskonale znają wszystkie te trudności, dlatego z radością akceptują rolę wzorów do naśladowania. Jak same przyznają, od zeszłego lata zarówno w Brazylii, jak i w innych krajach sytuacja piłki nożnej kobiet zaczyna się zmieniać. Obie zawodniczki dzielą swój czas między reprezentację Brazylii i kluby – AS Romę (mającą kobiecą drużynę dopiero drugi rok) i Corinthians.

„Myślę, że moja historia może być przykładem dla dziewcząt z Brazylii. Marzenia o grze w Europie mogą się spełnić” – mówi Andressa, pierwsza Brazylijka, która grała w FC Barcelonie. „Moim głównym celem jest pozostawienie po sobie dobrego wrażenia w każdym klubie, do którego dołączam. Chcę torować drogę dla innych dziewcząt”.

Co z efektem domina? Jak rozwija się sytuacja? Dołącz do kibiców i zacznij oglądać mecze kobiet – oto rada Andressy.

„Oczywiście piłka nożna kobiet znacząco różni się od gry mężczyzn, ale nie oznacza to, że jest przez to mniej atrakcyjna czy interesująca” – mówi. „Wiele osób, zwłaszcza w Brazylii, nie wie nic o piłce nożnej kobiet, ale chętnie wyraża swoje opinie. Przestańcie tyle krytykować i zacznijcie oglądać nasze mecze”.

Gabi, Nicoly i Sofia są gotowe, aby wziąć sprawy w swoje ręce.

„Ludzie zobaczyli, jak grają profesjonalistki, i zobaczą, jak robimy to my, młode zawodniczki” – mówi Nicoly. „Przekonają się, że piłka nożna kobiet ma przed sobą wspaniałą przyszłość”.

„My jesteśmy przyszłością. Walczymy tu o nią” – dodaje Sofia.